Fisheries
ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਕਿਸਾਨ ਅਤੇ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਕ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ ਰਾਹੀਂ ਬਹੁਤ ਚੰਗੀ ਕਮਾਈ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਕਿਸਾਨ ਅਤੇ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਕ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ ਲਈ ਕਈ ਵਿਕਲਪ ਅਪਣਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਵੀ ਹੈ। ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦਾ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਵਿਕਲਪ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ।
ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਨੌਜਵਾਨ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਵੱਲ ਵੱਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਨਵੀਂ ਤਕਨੀਕ ਵੀ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਮੱਛੀ ਉਤਪਾਦਨ ਨੂੰ ਵਧਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਮੱਛੀ ਪਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਕੀਮਾਂ ਚਲਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਕੀਮਾਂ ਦਾ ਲਾਭ ਮੱਛੀ ਪਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਰ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਮੱਛੀ ਪਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਸਹੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਵਧੀਆ ਉਤਪਾਦਨ ਲੈ ਸਕਣ।
ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਵਿੱਚ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ’ਤੇ ਛੱਪੜ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਛੱਪੜ ਵਿੱਚ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ’ਤੇ ਜਾਲ ਵਿਛਾਉਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।
ਅਕਸਰ ਕਈ ਕਿਸਾਨ ਇਸ ਵੱਲ ਬਹੁਤਾ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ ਪਰ ਇਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਤਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਦੇ ਅਧੀਨ ਛੱਪੜ ਵਿੱਚ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਜਾਲ ਚਲਾਉਣਾ ਅਤੇ ਛੱਪੜ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਦਾ ਧੰਦਾ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਖਾਸ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ।
ਮੱਛੀ ਪਾਲਕਾਂ ਲਈ ਜਾਲ ਚਲਾਉਣ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ (Information about running nets for fish farmers)
ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਮੱਛੀਆਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਸੁੱਟੇ ਜਾਲ ਨੂੰ ਚਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ 2 ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਾਲਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਪਹਿਲਾ ਨਾਈਲੋਨ ਜਾਲ- ਇਹ ਜਾਲ ਮੱਛਰਦਾਨੀ ਵਰਗਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਚਟ ਜਾਲ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਜਾਲ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਛੇਕ ਛੋਟੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ, ਨਾਲ ਹੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਦੂਸਰਾ ਖਿੱਚਿਆ ਜਾਲ ਜਾਂ ਵਾਰਪ ਜਾਲ- ਇਸ ਜਾਲ ਦੇ ਛੇਕ ਵੱਡੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਇਸਨੂੰ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਚਲਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਜਾਲ ਚਲਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ (Pre-network process)
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਛੱਪੜ ਵਿੱਚ ਜਾਲ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਸ ਵਿਚ ਕੋਈ ਸਮੱਸਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਜਾਲ ਨੂੰ ਦੂਜੇ ਛੱਪੜ ਵਿੱਚ ਵੀ ਚਲਾਉਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਛੱਪੜ ਦੀ ਲਾਗ ਜਾਂ ਕੀੜੇ-ਮਕੌੜਿਆਂ ਦੇ ਅੰਡੇ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਛੱਪੜ ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਜਾਲ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਇਸਨੂੰ ਨਮਕ ਜਾਂ ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ ਪਰਮੇਂਗਨੇਟ ਦੇ ਘੋਲ ਵਿੱਚ ਡੁਬੋ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਇਨਫੈਕਸ਼ਨ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੀ ਘੱਟ ਹੋਵੇਗਾ।
ਇਸ ਰਾਹੀਂ ਛੱਪੜ ਦੀ ਸਫ਼ਾਈ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ
ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਮੱਛੀ ਪਾਲਕਾਂ ਅਤੇ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਾਲ ਚਲਾਉਣ ਨਾਲ ਛੱਪੜ ਵਿੱਚੋਂ ਪਰਜੀਵੀ ਨਸ਼ਟ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 2 ਵਾਰ ਜਾਲ ਚਲਾਉਣਾ ਸਹੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਪੰਜਾਬ: ਏਪੀਐਸ ਦਿਓਲ ਨੇ ਐਡਵੋਕੇਟ ਜਨਰਲ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਦਿੱਤਾ ਅਸਤੀਫਾ
Summary in English: It is necessary to run a net in fish farming, know its benefits and process
