Organic Fertilizer From Vegetable and Fruit Peels: ਅੱਜ-ਕੱਲ੍ਹ ਬਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਜੈਵਿਕ ਅਤੇ ਰਸਾਇਣਕ ਖਾਦਾਂ ਉਪਲਬਧ ਹਨ, ਪਰ ਵਧ ਰਹੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਕਾਰਨ ਗਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉੱਗੇ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਵਧੀਆ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਘਰੇਲੂ ਜੈਵਿਕ ਖਾਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਬਿਹਤਰ ਹੈ।
ਇਸ ਲੇਖ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਤੁਸੀਂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਰਸੋਈ ਦੇ ਕੂੜੇ ਜਾਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੇ ਛਿਲਕਿਆਂ ਤੋਂ ਖਾਦ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਰਸੋਈ ਦੇ ਕੂੜੇ ਖਾਦ ਕਿਵੇਂ ਬਣਾਈਏ।
ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੇ ਛਿਲਕਿਆਂ ਤੋਂ ਬਣੀ ਖਾਦ ਪੌਦਿਆਂ ਲਈ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਖਾਦ ਨੂੰ ਬਣਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਕੁਝ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਰਸੋਈ ਦੀ ਕੁਝ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਅਜਿਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਖਾਦ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੇ ਛਿਲਕਿਆਂ ਤੋਂ ਕੰਪੋਸਟ ਬਣਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਕਿਹੜੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਹੜੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੇ ਛਿਲਕੇ:
1. ਪਿਆਜ਼-ਲਸਣ ਦੇ ਛਿਲਕੇ
ਪਿਆਜ਼ ਅਤੇ ਲਸਣ ਦੇ ਛਿਲਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ, ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ, ਆਇਰਨ, ਮੈਗਨੀਸ਼ੀਅਮ ਅਤੇ ਕਾਪਰ ਦੀ ਭਰਪੂਰ ਮਾਤਰਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਪੌਦੇ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੱਖਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤੱਤ ਹਨ। ਕੰਪੋਸਟ ਬਣਾਉਣ ਲਈ, ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪਿਆਜ਼ ਦੇ ਛਿਲਕਿਆਂ ਨੂੰ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਇੱਕ ਬੋਤਲ ਵਿੱਚ ਸਟੋਰ ਕਰੋ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਠੋਸ ਹੋ ਜਾਣ ਤਾਂ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤੋਂ ਦੋ ਮੁੱਠੀ ਭਰ ਪਿਆਜ਼ ਦੇ ਛਿਲਕੇ ਪਾਓ। ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਤੋਂ ਦੋ ਦਿਨ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਛੱਡ ਦਿਓ। ਹੁਣ ਇਸ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਫਿਲਟਰ ਕਰੋ। ਤੁਹਾਡੀ ਵਰਮੀ ਕੰਪੋਸਟ ਤਿਆਰ ਹੈ।
2. ਆਲੂ ਦੇ ਛਿਲਕੇ
ਆਲੂ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸਬਜ਼ੀ ਹੈ ਜੋ ਸਾਲ ਭਰ ਹਰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕਈ ਲੋਕ ਆਲੂ ਨੂੰ ਛਿੱਲ ਕੇ ਪਕਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਉਥੇ ਹੀ ਕਈ ਘਰਾਂ 'ਚ ਆਲੂ ਦੇ ਛਿਲਕੇ 'ਚ ਮੌਜੂਦ ਪੋਸ਼ਕ ਤੱਤਾਂ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਸਮਝਦੇ ਹੋਏ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਖਾਣੇ 'ਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਛਿਲਕਿਆਂ ਨੂੰ ਖਾਣਾ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੁੱਟ ਦਿੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਸਿਹਤਮੰਦ ਰੱਖਣ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਜ਼ਰੂਰ ਕਰੋ।
3. ਅਦਰਕ ਦੇ ਛਿਲਕੇ
ਅਦਰਕ ਦਾ ਛਿਲਕਾ ਫੁੱਲਾਂ ਵਾਲੇ ਪੌਦਿਆਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਖਾਦ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਇਸ ਲਈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਫਾਸਫੋਰਸ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਅਗਲੀ ਵਾਰ ਅਦਰਕ ਦੇ ਛਿਲਕਿਆਂ ਨੂੰ ਸੁੱਟਣ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੌਦਿਆਂ ਲਈ ਖਾਦ ਵਜੋਂ ਵਰਤੋ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: Kitchen Waste ਤੋਂ ਬਣਾਓ ਸੋਨੇ ਵਰਗੀ ਖਾਦ
ਫਲਾਂ ਦੇ ਛਿਲਕੇ:
1. ਕੇਲੇ ਦਾ ਛਿਲਕਾ
ਕੇਲੇ ਦੇ ਛਿਲਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ, ਫਾਈਬਰ ਅਤੇ ਅਮੀਨੋ ਐਸਿਡ ਵਰਗੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਐਂਟੀਆਕਸੀਡੈਂਟਸ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਦਿਲ ਦੀ ਬੀਮਾਰੀ, ਸ਼ੂਗਰ ਅਤੇ ਕੈਂਸਰ ਵਰਗੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਲੜਨ ਦੀ ਤਾਕਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
2. ਅਨਾਨਾਸ ਦਾ ਛਿਲਕਾ
ਅਨਾਨਾਸ ਦੇ ਛਿਲਕਿਆਂ 'ਚ ਵਿਟਾਮਿਨ ਸੀ ਅਤੇ ਮੈਗਨੀਸ਼ੀਅਮ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਚਮੜੀ ਲਈ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਦੇ ਛਿਲਕਿਆਂ ਤੋਂ ਸਕ੍ਰਬ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।
3. ਲੀਚੀ ਦਾ ਛਿਲਕਾ
ਸੁਆਦ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ, ਲੀਚੀ ਦੇ ਛਿਲਕੇ ਤੁਹਾਡੇ ਚਿਹਰੇ ਨੂੰ ਸੁੰਦਰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਨਾ ਸਿਰਫ ਫਟੀ ਹੋਈ ਅੱਡੀ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਫ ਅਤੇ ਨਰਮ ਵੀ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।
4. ਤਰਬੂਜ ਦਾ ਛਿਲਕਾ
ਤਰਬੂਜ ਦੇ ਛਿਲਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਟਾਮਿਨ ਏ ਅਤੇ ਸੀ, ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ, ਮੈਗਨੀਸ਼ੀਅਮ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤੱਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਹਾਈ ਬੀਪੀ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਇਮਿਊਨਿਟੀ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਭਾਰ ਘਟਾਉਂਦਾ ਹੈ।
5. ਪਪੀਤੇ ਦਾ ਛਿਲਕਾ
ਪਪੀਤੇ ਦੇ ਛਿਲਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਐਂਟੀਆਕਸੀਡੈਂਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਨਾਲ ਚਮੜੀ ਰੋਗ, ਪਾਚਨ, ਸੋਜ ਅਤੇ ਭਾਰ ਵਧਣ ਦੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
6. ਸੰਤਰੇ ਦਾ ਛਿਲਕਾ
ਸੰਤਰੇ ਦੇ ਛਿਲਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ, ਮੈਗਨੀਸ਼ੀਅਮ, ਫੋਲੇਟ, ਵਿਟਾਮਿਨ ਏ ਅਤੇ ਬੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜੋ ਅੱਖਾਂ, ਦੰਦਾਂ, ਚਮੜੀ, ਸੋਜ, ਸ਼ੂਗਰ, ਫੇਫੜਿਆਂ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਦਿਵਾਉਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
7. ਸੇਬ ਦਾ ਛਿਲਕਾ
ਸੇਬ ਦੇ ਛਿਲਕੇ ਵਿੱਚ ਪੈਕਟਿਨ ਨਾਮਕ ਫਾਈਬਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪਾਚਨ ਕਿਰਿਆ ਠੀਕ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਬਲੱਡ ਕੋਲੈਸਟ੍ਰੋਲ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਅਤੇ ਬਲੱਡ ਸ਼ੂਗਰ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
Summary in English: How To Make Organic Fertilizer From Vegetable and Fruit peels, Know this easy way