ਅੱਜ ਅੱਸੀ ਆਪਣੇ ਕਿਸਾਨ ਭਰਾਵਾਂ ਲਈ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਫਲ 'ਐਵੋਕਾਡੋ' ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਬਾਰੇ ਢੁਕਵੀਂ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲੈ ਕੇ ਹਾਜ਼ਿਰ ਹੋਏ ਹਾਂ।
ਐਵੋਕਾਡੋ ਜਾਂ ਮੱਖਣ ਫਲ ਸਿਹਤ ਲਈ ਬਹੁਤ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਹੁੰਦੇ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਵੀ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੇਲੇ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਲਾਤੀਨੀ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਅਮਰੀਕੀ ਪਕਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ, ਐਵੋਕਾਡੋ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪਕਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗੁਆਕਾਮੋਲ, ਟੋਮਾਟੀਲੋ ਸੂਪ, ਚਿਪੋਟਲ ਚਿਲਿਸ ਅਤੇ ਚੋਰੀਜ਼ੋ ਬ੍ਰੇਕਫਾਸਟ ਆਦਿ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਇਸ ਫਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੋਣ ਲੱਗੀ ਹੈ ਅਤੇ ਲੋਕ ਇਸ ਫਲ ਤੋਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਕਵਾਨ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਏ ਹਨ ਅਤੇ ਸੁਆਦੀ ਸ਼ੇਕ, ਪਕਵਾਨਾਂ ਅਤੇ ਮਿਠਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਹੋ ਗਏ ਹਨ।
ਐਵੋਕਾਡੋ ਬੇਸ਼ਕ ਇੱਕ ਫੱਲ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਇਹ ਵੀ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਐਵੋਕਾਡੋ ਫਾਈਬਰ, ਸਿਹਤਮੰਦ ਓਮੇਗਾ-3 ਫੈਟੀ ਐਸਿਡ, ਵਿਟਾਮਿਨ ਏ, ਸੀ, ਈ ਅਤੇ ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਇੱਕ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਫਲ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਇਹ ਵੀ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਐਵੋਕਾਡੋ ਵਿੱਚ ਬੀ ਵਿਟਾਮਿਨ ਦੀ ਭਰਪੂਰਤਾ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਇਹ ਤਣਾਅ ਨਾਲ ਲੜਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਭੋਜਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਹ ਫਲ ਦੱਖਣੀ ਮੱਧ ਮੈਕਸੀਕੋ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਐਵੋਕਾਡੋ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਵਪਾਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੁਝ ਹੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਫਲ ਦੀ ਵਧੇਰੇ ਕਾਸ਼ਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੀਆਂ ਪਹਾੜੀ ਢਲਾਣਾਂ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਕੂਗ, ਕੇਰਲ ਅਤੇ ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ ਸੀਮਤ ਖੇਤਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਦਾ ਇਕੋ-ਇਕ ਸੂਬਾ ਜੋ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਐਵੋਕਾਡੋ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਪੂਰਬੀ ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਰਾਜ ਸਿੱਕਮ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਇਸਦੀ 800 ਅਤੇ 1600 ਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ 'ਤੇ ਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਗੁਹਾਟੀ 'ਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਜੈਵਿਕ ਵਪਾਰ ਮੇਲਾ, ਜਾਣੋ ਮੇਲੇ ਦੀ ਖ਼ਾਸੀਅਤ
ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਫਲ 'ਐਵੋਕਾਡੋ' ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ
ਅਨੁਕੂਲ ਜਲਵਾਯੁ
ਐਵੋਕਾਡੋ ਦੱਖਣੀ ਅਮਰੀਕੀ ਉਪ-ਮਹਾਂਦੀਪ ਦਾ ਇੱਕ ਪੌਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਸ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਗਰਮ ਮੌਸਮ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। 20 ਤੋਂ 30 ਡਿਗਰੀ ਤਾਪਮਾਨ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ, ਜਿੱਥੇ ਨਮੀ 60 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੱਕ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਦਾ ਝਾੜ ਚੰਗਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਪੌਦੇ ਠੰਡ ਵਿੱਚ 5 ਡਿਗਰੀ ਤੱਕ ਤਾਪਮਾਨ ਨੂੰ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਜੇਕਰ ਤਾਪਮਾਨ 5 ਡਿਗਰੀ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਪੌਦਾ ਖਰਾਬ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜਦੋਂ ਤਾਪਮਾਨ 40 ਡਿਗਰੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਫਲ ਅਤੇ ਫੁੱਲ ਦੋਵੇਂ ਮੁਰਝਾ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਡਿੱਗ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਕਾਸ਼ਤ ਵਾਲੀ ਜ਼ਮੀਨ
ਲੈਟੇਰਾਈਟ ਮਿੱਟੀ ਦੋਮਟ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਲੈਟਰਾਈਟ ਮਿੱਟੀ ਐਵੋਕਾਡੋ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਢੁਕਵੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ, ਉੜੀਸਾ, ਕੇਰਲਾ, ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ, ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਉਪਰਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਇਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ 50-60 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਨਮੀ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਸ ਦੀ ਖੇਤੀ ਪੱਛਮੀ ਤੱਟ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹਰਿਆਣਾ, ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਸੂਬਿਆਂ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਪੂਰਬੀ ਖੇਤਰ ਤੱਕ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : Avocado: ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਅਵੋਕੈਡੋ ਖਾਓ, ਕੋਲੇਸਟ੍ਰੋਲ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਪਾਓ!
ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ
● ਐਵੋਕਾਡੋ ਦੇ ਬੀਜ ਪੌਦਿਆਂ ਤੋਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਟ੍ਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
● ਇਸਦੇ ਲਈ, ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ 5 ਡਿਗਰੀ ਤਾਪਮਾਨ ਜਾਂ ਸੁੱਕੇ ਪੀਟ ਵਿੱਚ ਸਟੋਰ ਕਰਕੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
● ਇਸ ਦੇ ਫਲਾਂ ਤੋਂ ਲਏ ਗਏ ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਪੌਲੀਥੀਨ ਬੈਗ ਜਾਂ ਨਰਸਰੀ ਬੈੱਡਾਂ 'ਤੇ ਬਿਜਾਈ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
● ਨਰਸਰੀ ਵਿੱਚ 6 ਮਹੀਨੇ ਬੀਜ ਉਗਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਬੀਜਣ ਲਈ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
● ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਖੇਤ ਦੀ ਡੂੰਘੀ ਵਾਹੀ ਕਰਕੇ ਨਦੀਨਾਂ ਨੂੰ ਹਟਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
● ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਪਾਉਣ ਨਾਲ ਖੇਤ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਨਮੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਨਮੀ ਵਾਲੀ ਜ਼ਮੀਨ ਵਿੱਚ ਰੋਟਾਵੇਟਰ ਲਗਾਉਣ ਨਾਲ ਜ਼ਮੀਨ ਨਮੀਦਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
● ਢਿੱਲੀ ਮਿੱਟੀ ਨੂੰ ਪੱਧਰਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਬੂਟੇ ਲਗਾਉਣ ਲਈ 90X90 CM ਦੇ ਆਕਾਰ ਦੇ ਟੋਏ ਤਿਆਰ ਕਰੋ।
● ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫਰਵਰੀ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਟੋਇਆਂ ਨੂੰ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਰੂੜੀ ਮਿਲਾ ਕੇ 1:1 ਦੇ ਅਨੁਪਾਤ ਵਿੱਚ ਮਿੱਟੀ ਨਾਲ ਭਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
● ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ 8 ਤੋਂ 10 ਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਪੌਦੇ ਲਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਸਿੰਚਾਈ
ਐਵੋਕਾਡੋ ਫਲਾਂ ਨੂੰ ਨਮੀ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਖੇਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਸਿੰਚਾਈ ਲੁਆਈ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੁੱਕੇ ਅਤੇ ਗਰਮ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ 3 ਤੋਂ 4 ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੇਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਨਮੀ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਨਮੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਰਸਾਤ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਲੋੜ ਪੈਣ 'ਤੇ ਹੀ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦਿਓ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਭਰ ਜਾਣ 'ਤੇ ਖੇਤ ਵਿੱਚੋਂ ਪਾਣੀ ਕੱਢ ਦਿਓ। ਇਸ ਲਈ ਫ਼ਸਲ ਦੀ ਸਿੰਚਾਈ ਵਿੱਚ ਤੁਪਕਾ ਵਿਧੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : Avocado : ਜਾਣੋ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਫਲ 'ਐਵੋਕਾਡੋ' ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ!
ਨਦੀਨਾਂ ਦਾ ਨਿਯੰਤਰਣ
ਐਵੋਕੈਡੋ ਦੀ ਫਸਲ ਨੂੰ ਨਦੀਨਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ, ਨਦੀਨਾਂ ਦੀ ਨਿਕਾਸੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜਦੋਂ ਪੌਦੇ ਛੋਟੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਰਸਾਇਣਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਦੀਨਾਂ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸਦੇ ਲਈ, ਜੜੀ-ਬੂਟੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਐਵੋਕਾਡੋ ਵਾਢੀ
ਐਵੋਕੈਡੋ ਦਾ ਫਲ 5 ਤੋਂ 6 ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਵਾਢੀ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਐਵੋਕਾਡੋ ਦੇ ਖੇਤ ਤੋਂ ਦੋ ਕਿਸਮ ਦੇ ਫਲ ਮਿਲਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਹਰੇ ਅਤੇ ਜਾਮਨੀ ਰੰਗ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ, ਬੈਂਗਣੀ ਕਿਸਮ ਦੇ ਫਲਾਂ ਦਾ ਰੰਗ ਜਾਮਨੀ ਤੋਂ ਮੈਰੂਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਹਰੇ ਰੰਗ ਦੇ ਫਲ ਹਰੇ ਤੋਂ ਪੀਲੇ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੱਕੇ ਹੋਏ ਐਵੋਕਾਡੋ ਫਲ ਦੇ ਬੀਜ ਪੀਲੇ-ਚਿੱਟੇ ਤੋਂ ਗੂੜ੍ਹੇ ਭੂਰੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਫਲ ਕਟਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਨਰਮ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੱਕਣ ਲਈ 5 ਤੋਂ 10 ਦਿਨ ਲੱਗ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਐਵੋਕਾਡੋ ਕੀਮਤ
ਐਵੋਕਾਡੋ ਦੀ ਉਪਜ ਦਰੱਖਤ ਦੀ ਸੁਧਰੀ ਕਿਸਮ, ਖੇਤ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਉਮਰ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਇੱਕ ਰੁੱਖ 200 ਤੋਂ 500 ਫਲ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ 10 ਤੋਂ 12 ਸਾਲ ਦਾ ਰੁੱਖ 300 ਤੋਂ 400 ਫਲ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਐਵੋਕਾਡੋ ਦੀ ਮਾਰਕੀਟ ਕੀਮਤ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ 300 ਤੋਂ 400 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋ ਤੱਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਕਿਸਾਨ ਐਵੋਕਾਡੋ ਦੀ ਫਸਲ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਮੁਨਾਫਾ ਕਮਾਉਂਦੇ ਹਨ।
(ਨੋਟ- ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਖੁਸ਼ਖਬਰੀ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਵਪਾਰ ਮੇਲਾ ਗੁਹਾਟੀ ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਿੱਕਮ ਸਟੇਟ ਕੋਆਪ੍ਰੇਟਿਵ ਸਪਲਾਈ ਅਤੇ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਲਿਮਟਿਡ ਜਾਂ ਸਿਮਫੇਡ) ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਇਸ ਮੇਲੇ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਿਮਫੈਡ 3 ਤੋਂ 5 ਫਰਵਰੀ ਤੱਕ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਵਪਾਰ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਗਿਆਨ ਭਾਗੀਦਾਰ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਏਗੀ। ਮੇਲੇ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਜੈਵਿਕ ਫਸਲਾਂ ਉਗਾਉਣ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਜਾਂ ਉਤਪਾਦਕਾਂ ਨਾਲ ਖਪਤਕਾਰ ਸਬੰਧ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨਾ ਹੈ- ਇਸ ਲਿੰਕ 'ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ-
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਸ ਨੰਬਰ 9891223340 'ਤੇ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ)
Summary in English: Avocado Cultivation: This state is successfully cultivating avocado, know the right way