ਬਾਂਸ ਦੀ ਖੇਤੀ ਲਈ ਸਬਸਿਡੀ
Bamboo Tree: ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਬਾਂਸ ਦੀ ਖੇਤੀ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਵਿਕਲਪ ਸਾਬਤ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਜੋ ਲੋਕ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੈਸਾ ਕਮਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਬਾਂਸ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕਰਕੇ ਵਧੀਆ ਪੈਸਾ ਕਮਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਬਾਂਸ ਦੀ ਫਸਲ ਲਗਭਗ 40 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਬਾਂਸ ਦਿੰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਫ਼ਸਲ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਸਬਸਿਡੀ ਵੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਾਂਸ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੁਝ ਉਤਪਾਦਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਮੰਗ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਕਾਗਜ਼ ਦੇ ਨਿਰਮਾਤਾ ਤੋਂ ਅਲਾਵਾ ਬਾਂਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਜੈਵਿਕ ਫੈਬਰਿਕ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਪਾਹ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਟਿਕਾਊ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
Bamboo Farming: ਭਾਰਤ ਇੱਕ ਖੇਤੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਦੇਸ਼ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਵੱਡੀ ਆਬਾਦੀ ਖੇਤੀ ਕਰਕੇ ਆਪਣਾ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਕਿਸਾਨ ਸਿਰਫ਼ ਖੇਤੀ ਕਰਕੇ ਹੀ ਆਪਣਾ ਘਰ ਚਲਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਹਾਲਤ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀ ਨੂੰ ਬਹੁਤਾ ਲਾਹੇਵੰਦ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਮੇਂ 'ਚ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ 'ਚ ਕਿਸਾਨ ਕਰਜ਼ੇ ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਖਰਾਬ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀਆਂ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਉਂਜ ਖੇਤੀ ਕਰਕੇ ਕਈ ਕਿਸਾਨ ਲੱਖਾਂ-ਕਰੋੜਾਂ ਰੁਪਏ ਵੀ ਕਮਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀਆਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਕਿਸਾਨ ਆਮਦਨ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਦਰੱਖਤਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਵੀ ਬਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਲੱਕੜ ਲਈ ਚੰਗੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਹੈ।
ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਇੱਕ ਖੇਤੀ ਬਾਂਸ ਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਿਹਨਤ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਅਤੇ ਕਮਾਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਬਾਂਸ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਕਰੀਬ 40 ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਬਾਂਸ ਦਿੰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਫ਼ਸਲ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਸਬਸਿਡੀ ਵੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਾਂਸ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੁਝ ਉਤਪਾਦਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਮੰਗ ਹੈ। ਕਾਗਜ਼ ਦੇ ਨਿਰਮਾਤਾ ਤੋਂ ਅਲਾਵਾ ਬਾਂਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਜੈਵਿਕ ਫੈਬਰਿਕ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਪਾਹ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਟਿਕਾਊ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਬਾਂਸ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕਰਨ ਦਾ ਸਹੀ ਤਰੀਕਾ ?
ਬਾਂਸ ਨੂੰ ਬੀਜ, ਕਟਿੰਗਜ਼ ਜਾਂ ਰਾਈਜ਼ੋਮ ਤੋਂ ਲਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬੀਜ ਬਹੁਤ ਹੀ ਦੁਰਲੱਭ ਅਤੇ ਮਹਿੰਗੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਪੌਦੇ ਦੀ ਲਾਗਤ ਬਾਂਸ ਦੇ ਪੌਦੇ ਦੀ ਕਿਸਮ ਅਤੇ ਗੁਣਵੱਤਾ 'ਤੇ ਵੀ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰਤੀ ਹੈਕਟੇਅਰ ਲਗਭਗ 1,500 ਪੌਦੇ ਲਗਾਏ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੀ ਫਸਲ ਲਗਭਗ 3 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਇਸਦੀ ਪ੍ਰਤੀ ਬੂਟਾ 250 ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ 1 ਹੈਕਟੇਅਰ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 3-3.5 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਕਮਾਈ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਚੰਗੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਬਾਂਸ ਦੀ ਫਸਲ 40 ਸਾਲ ਤੱਕ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।
ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਜ਼ਮੀਨ
ਇਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਜ਼ਮੀਨ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਬਸ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ ਕਿ ਮਿੱਟੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਰੇਤਲੀ ਨਹੀਂ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ 2 ਫੁੱਟ ਡੂੰਘਾ ਅਤੇ 2 ਫੁੱਟ ਚੌੜਾ ਟੋਆ ਪੁੱਟ ਕੇ ਟ੍ਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਨਾਲ ਹੀ, ਬਾਂਸ ਬੀਜਣ ਸਮੇਂ ਗੋਬਰ ਦੀ ਖਾਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪੌਦੇ ਨੂੰ ਟ੍ਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਕਰਨ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਪਾਣੀ ਦਿਓ ਅਤੇ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਲਈ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਪਾਣੀ ਦਿੰਦੇ ਰਹੋ। ਇਸ ਨੂੰ 6 ਮਹੀਨਿਆਂ ਬਾਅਦ ਹਫ਼ਤੇ-ਹਫ਼ਤੇ ਪਾਣੀ ਦਿਓ।
ਬਾਂਸ ਦੀ ਖੇਤੀ ਲਈ ਮੌਸਮ
ਬਾਂਸ ਦੀ ਖੇਤੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਠੰਡੀਆਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ। ਇਸ ਲਈ ਗਰਮ ਮੌਸਮ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ 15 ਡਿਗਰੀ ਤੋਂ ਘੱਟ ਦਾ ਮੌਸਮ ਬਾਂਸ ਲਈ ਢੁਕਵਾਂ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦਾ ਪੂਰਬੀ ਹਿੱਸਾ ਬਾਂਸ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਉਤਪਾਦਕ ਹੈ। ਬਾਂਸ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਜੰਗਲੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਉਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜੰਗਲੀ ਖੇਤਰ ਦਾ 12% ਤੋਂ ਵੱਧ ਹਿੱਸਾ ਬਾਂਸ ਹੈ। ਬਾਂਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੀਆਂ ਘਾਟੀਆਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਕਿਤੇ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : Saffron Farming: ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਕੇਸਰ ਦੀ ਖੇਤੀ ਲਾਹੇਵੰਦ ਧੰਦਾ! ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਹੋਵੇਗੀ ਲੱਖਾਂ 'ਚ ਕਮਾਈ!
ਬਾਂਸ ਦੀ ਮੰਗ
ਜੇਕਰ ਬਾਂਸ ਦੀ ਮੰਗ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਘਰ ਜਾਂ ਫਰਨੀਚਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਾਂਸ ਦੀਆਂ ਬਣੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਮੰਗ ਹੈ। ਸਜਾਵਟ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ, ਗਲਾਸ, ਲੈਂਪ ਵਰਗੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਬਾਂਸ ਤੋਂ ਬਣੀਆਂ ਹਨ।
Summary in English: Bamboo Farming: Government subsidizes bamboo farming! Farmers can earn millions!
