ਆਲੂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਭਾਰਤ ਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ `ਚ ਇੱਕ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਬਜ਼ੀ ਦੀ ਫਸਲ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ.....ਭਾਰਤ `ਚ ਇਸਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਈ ਸੂਬਿਆਂ `ਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚੋਂ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਬਿਹਾਰ ਆਦਿ ਸੂਬਿਆਂ `ਚ ਇਹ ਸਬਜ਼ੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਆਲੂ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਅਰਲੀ ਬਲਾਈਟ, ਲੇਟ ਬਲਾਈਟ (Late Blight), ਵਾਇਰਲ ਬਿਮਾਰੀਆਂ, ਆਲੂ ਸਿਸਟ ਨੇਮਾਟੋਡ (Potato Cyst Nematode) ਆਦਿ ਹਨ। ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਲੂ ਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੱਤਿਆਂ ਦੇ ਦਾਗ ਰੋਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਅਗੇਤੀ ਝੁਲਸ (Early Blight) ਆਲੂ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਮੁੱਖ ਪੱਤਿਆਂ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੈ।
ਅਗੇਤੀ ਝੁਲਸ ਬਿਮਾਰੀ ਕੁਦਰਤ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀਆਂ ਉੱਲੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ `ਚ ਅਲਟਰਨੇਰੀਆ ਸੋਲਾਨੀ (Alternaria Solani) ਤੇ ਅਲਟਰਨੇਰੀਆ ਅਲਟਰਨੇਟਾ (Alternaria alternata) ਫੰਗੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਹਨ। ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਪੱਤਿਆਂ 'ਤੇ ਕਾਲੇ ਧੱਬੇ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਧੱਬੇ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੱਤੇ ਦੇ ਘੇਰੇ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਵਧਦੇ ਹਨ।
ਅਗੇਤੀ ਝੁਲਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਲੱਛਣ:
● ਪੱਤਿਆਂ 'ਤੇ ਗੂੜ੍ਹੇ ਬੌਣੇ ਜਾਂ ਕਾਲੇ ਧੱਬੇ
● ਚਟਾਕ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਪੱਤੇ ਦੇ ਘੇਰੇ 'ਤੇ ਪਤਲੇ ਪੀਲੇ ਜਾਂ ਚਿੱਟੇ ਰਿੰਗ ਹੁੰਦੇ ਹਨ
● ਪੱਤਿਆਂ ਦੇ ਆਕਾਰ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਅਤੇ ਸੁੱਕੇ ਰੰਗ ਦੀ ਦਿੱਖ
● ਪੱਤਿਆਂ ਦਾ ਪਤਲਾ ਹੋਣਾ ਅਤੇ ਪੱਤਿਆਂ ਦੇ ਕੱਟਾਂ ਦੀ ਦਿੱਖ
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਆਲੂ ਦੀਆਂ ਇਹ ਕਿਸਮਾਂ ਕਰ ਦੇਣਗੀਆਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਮਾਲੋਮਾਲ
ਅਗੇਤੀ ਝੁਲਸ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਲਈ ਉਪਾਅ:
ਸਾਫ਼-ਸੁਥਰੇ ਬੀਜ ਦੀ ਚੋਣ: ਸਾਫ਼-ਸਫ਼ਾਈ ਰੱਖਣ ਨਾਲ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਫੈਲਾਅ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਰੋਗ ਮੁਕਤ ਬੀਜਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਰੋਗ ਰੋਧਕ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਚੋਣ: ਆਲੂਆਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਰੋਗ ਰੋਧਕ ਕਿਸਮਾਂ (ਝੁਲਸ ਪ੍ਰਤੀ ਰੋਧਕ ਕਿਸਮਾਂ) ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਕੇ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਸੰਕਰਮਿਤ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣਾ: ਜਦੋਂ ਵੀ ਸੰਕਰਮਿਤ ਪੌਦੇ ਜਾਂ ਪੱਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਹਟਾ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਫੈਲਣ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕੇ।
ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ: ਗੰਭੀਰ ਸੰਕਰਮਣ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਹਮਲਾ ਦਿਖੇ ਤਾਂ ਮੈਨਕੋਜ਼ੇਬ 30 ਗ੍ਰਾਮ ਜਾਂ ਕੋਪਰ ਆਕਸੀਕਲੋਰਾਈਡ 30 ਗ੍ਰਾਮ ਪ੍ਰਤੀ 10 ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾ ਕੇ ਬਿਜਾਈ ਤੋਂ 45 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ 10 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਫਾਸਲੇ `ਤੇ 2-3 ਵਾਰ ਸਪਰੇਅ ਕਰੋ।
ਫਸਲੀ ਚੱਕਰ: ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ ਹੀ ਫਸਲ ਬਾਰ-ਬਾਰ ਨਾ ਲਗਾਓ। ਬਦਲ-ਬਦਲ ਕੇ ਫਸਲਾਂ ਉਗਾਓ।
Summary in English: Follow these methods to get rid of Early Blight disease in potato crop