Dry Farming ਦੀਆਂ ਉੱਨਤ ਕਿਸਮਾਂ ਅਤੇ ਬਿਜਾਈ ਬਾਰੇ ਪੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ
Dry Farming Techniques: ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਸਾਰੇ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਭਾਰਤ ਇੱਕ ਖੇਤੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਦੇਸ਼ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਖੇਤੀ ਕਰਕੇ ਆਪਣਾ ਜੀਵਨ ਬਤੀਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਉਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਚੰਗੀ ਫ਼ਸਲ ਲਈ ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਚੰਗਾ ਹੋਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਸੁੱਕੀ ਖੇਤੀ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਕਿਹੜੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਤਾਂ ਆਓ ਅੱਜ ਸੁੱਕੀ ਖੇਤੀ ਬਾਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਜਾਣੀਏ।
ਸੁੱਕੀ ਖੇਤੀ ਕੀ ਹੈ?
ਸੁੱਕੀ ਖੇਤੀ ਉਸ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਘੱਟ ਵਰਖਾ ਵਿੱਚ ਬਿਨਾਂ ਸਿੰਚਾਈ ਦੇ ਖੇਤੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ਕ ਖੇਤੀ ਜਾਂ ਸੁੱਕੀ ਖੇਤੀ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਾਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿਚ, ਅਜਿਹੀ ਜਗ੍ਹਾ ਜਿੱਥੇ ਸਾਲਾਨਾ 20 ਇੰਚ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਘੱਟ ਵਰਖਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਸਿੰਚਾਈ ਦੇ ਫਸਲਾਂ ਉਗਾਉਣ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ਕ ਖੇਤੀ ਜਾਂ ਸੁੱਕੀ ਖੇਤੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਸੁੱਕੀ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਗੋਬਰ ਦੀ ਖਾਦ, ਖੇਤ ਨੂੰ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਵਾਹੁਣ, ਫਸਲ ਦੀ ਨਦੀਨ ਅਤੇ ਖੇਤ ਵਿੱਚੋਂ ਨਦੀਨਾਂ ਨੂੰ ਕੱਢਣ ਵੱਲ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਸੁੱਕੀ ਖੇਤੀ ਲਈ ਮਿੱਟੀ ਅਤੇ ਨਮੀ ਦੀ ਸੰਭਾਲ
ਸਾਉਣੀ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਦੀ ਕਟਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕਿਸਾਨ ਨਮੀ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਤੂੜੀ ਜਾਂ ਪੱਤੇ ਵਿਛਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਜੋ ਖੇਤ ਦੀ ਨਮੀ ਵਾਸ਼ਪੀਕਰਨ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਨਮੀ ਦੀ ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਨੂੰ ਮਲਚਿੰਗ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਸਾਨ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਬਿਜਾਈ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਮਲਚਿੰਗ ਦੀ ਇਹ ਵਿਧੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਫਸਲ ਨੂੰ ਮੁਰਝਾਣ ਅਤੇ ਸੁੱਕਣ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਮੀਂਹ ਦੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਛੱਪੜ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਥਾਂ 'ਤੇ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ ਸਟੋਰ ਕਰੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਾੜੀ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅੰਸ਼ਕ ਸਿੰਚਾਈ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਧਿਆਨ ਰਹੇ ਕਿ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਸਾਉਣੀ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਦੀ ਕਟਾਈ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਹਾੜ੍ਹੀ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਕਰੋ ਤਾਂ ਜੋ ਕਾਸ਼ਤ ਵਾਲੀ ਜ਼ਮੀਨ ਵਿੱਚ ਨਮੀ ਹਾੜ੍ਹੀ ਦੇ ਉਗਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰ ਸਕੇ। ਸਾਉਣੀ ਵਿੱਚ ਝੋਨਾ, ਮੂੰਗਫਲੀ, ਸੋਇਆਬੀਨ, ਗੁੰਦਲੀ, ਮੱਕੀ, ਅਰਹਰ, ਉੜਦ, ਤਿਲ, ਕੁਲਥੀ ਅਤੇ ਮੜੂਆ ਵਰਗੀਆਂ ਉੱਚੀਆਂ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਸ਼ਤਯੋਗ ਫਸਲਾਂ ਬੀਜੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਮਾਨਸੂਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੇ ਹੀ ਸਾਉਣੀ ਦੀਆਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿਓ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਗੰਢ ਗੋਭੀ ਦੀ ਸਫਲ ਕਾਸ਼ਤ, 1 ਏਕੜ 'ਚੋਂ ਪਾਓ 100 ਕੁਇੰਟਲ ਝਾੜ
ਸੁਧਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ
ਕਿਸਾਨ ਭਰਾਵਾਂ ਲਈ ਸੁੱਕੀ ਖੇਤੀ ਲਈ ਚੰਗੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਬਾਜਰਾ HHB 67, RHB 121, ਪੂਸਾ 222 ਅਤੇ MH 169, ਮੋਠ RMO-40, RMO 435 ਅਤੇ RMO 225, ਗੁਆਰ RGC 936 ਅਤੇ RGC 1001, ਮੂੰਗ K 851, RMG 62 ਅਤੇ RMG 268, ਤਿਲ ਦਾ TC 25 ਅਤੇ RT 46 ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਬੀਜ ਦੀ ਸਹੀ ਦਰ, ਅੰਤਰਾਲ ਅਤੇ ਖਾਦ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਸੁੱਕੀ ਖੇਤੀ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਰੌਕ ਫਾਸਫੇਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ, ਬੀਜ ਬੀਜਣ ਤੋਂ 20 ਤੋਂ 25 ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਰੌਕ ਫਾਸਫੇਟ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਘਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਫਸਲ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਸੁੱਕੀ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਰਾਈਜ਼ੋਬੀਅਮ ਕਲਚਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਨਾਲ ਫ਼ਸਲ ਵਿੱਚ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਦੀ ਨਿਰਭਰਤਾ ਕਾਫ਼ੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਘਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
Summary in English: What is dry farming? Know here about advanced varieties and sowing method
