DAP ਦੀ ਥਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖਾਦਾਂ ਦੀ ਕਰੋ ਵਰਤੋਂ
ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਡੀਏਪੀ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਾਧਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕਾਫ਼ੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਦਰਾਮਦਾਂ ਉੱਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਡੀਏਪੀ ਦੀ ਕਮੀ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਕਈ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਡੀਏਪੀ ਖਾਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਅਨੁਸਾਰ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ੀ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਦਿਆਲਿਆ ਰਾਏਪੁਰ ਨੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਾਉਣੀ ਅਤੇ ਹਾੜੀ ਸਾਲ 2022-23 ਵਿੱਚ ਵਿਕਲਪਕ ਖਾਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਡੀਏਪੀ ਦੀ ਘਾਟ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨ ਭਲਾਈ ਅਤੇ ਬਾਇਓਤਕਨਾਲੋਜੀ ਵਿਭਾਗ ਦੀਆਂ ਹਦਾਇਤਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਸਾਉਣੀ ਦੀਆਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ਲਈ ਡੀ.ਏ.ਪੀ ਦੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਹੋਰ ਖਾਦਾਂ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਅਨੁਸਾਰ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਜਿਸ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਾਉਣੀ ਦੀਆਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ਲਈ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਕੀਤੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤਾਂ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਲਈ ਡੀ.ਏ.ਪੀ. ਦੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਹੋਰ ਖਾਦਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਝੋਨੇ ਅਤੇ ਮੱਕੀ ਵਿੱਚ ਡੀਏਪੀ ਦੀ ਬਜਾਏ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖਾਦਾਂ ਦੀ ਕਰੋ ਵਰਤੋਂ
-ਕਿਸਾਨ ਝੋਨੇ ਅਤੇ ਮੱਕੀ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਲਈ ਸਿਫ਼ਾਰਿਸ਼ ਕੀਤੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਐਨਪੀਕੇ 40:24:16 (ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ 40, ਫਾਸਫੋਰਸ 24, ਪੋਟਾਸ਼ 16) ਕਿ.ਗ੍ਰਾ. ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਮਾਤਰਾ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਲਈ ਇੱਕ ਬੋਰੀ ਯੂਰੀਆ (50 ਕਿਲੋ), ਐਨ.ਪੀ.ਕੇ. (20:20:0:13) ਦੋ ਥੈਲੇ (100 ਕਿਲੋ) ਅਤੇ ਪੋਟਾਸ਼ (27 ਕਿਲੋ) ਜਾਂ ਯੂਰੀਆ (65 ਕਿਲੋ), ਐਨ.ਪੀ.ਕੇ. (12:32:16) ਦੋ ਥੈਲੇ (100 ਕਿਲੋ), ਸਿੰਗਲ ਸੁਪਰ ਫਾਸਫੇਟ (50 ਕਿਲੋ) ਜਾਂ ਯੂਰੀਆ ਦੋ ਥੈਲੇ (100 ਕਿਲੋ), ਸਿੰਗਲ ਸੁਪਰ ਫਾਸਫੇਟ ਤਿੰਨ ਥੈਲੇ (150 ਕਿਲੋ), ਪੋਟਾਸ਼ 27 ਕਿ.ਗ੍ਰਾ. ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
-ਨਾਲ ਹੀ, ਵਰਮੀ ਖਾਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਇੱਕ ਕੁਇੰਟਲ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਦਾਲਾਂ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਵਿੱਚ ਡੀਏਪੀ ਦੀ ਬਜਾਏ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖਾਦਾਂ ਦੀ ਕਰੋ ਵਰਤੋਂ
-ਕਿਸਾਨ ਸਾਉਣੀ ਦਾਲਾਂ ਦੀਆਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ਲਈ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਕੀਤੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ NPK 8:20:8 (ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ 8, ਫਾਸਫੋਰਸ 20, ਪੋਟਾਸ਼ 8) ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਲਈ ਯੂਰੀਆ 18 ਕਿਲੋ, ਪੋਟਾਸ਼ 14 ਕਿਲੋ, ਸਿੰਗਲ ਸੁਪਰ ਫਾਸਫੇਟ 2.5 ਥੈਲੇ (125 ਕਿਲੋ) ਜਾਂ ਯੂਰੀਆ 5 ਕਿਲੋ, ਐਨ.ਪੀ.ਕੇ. (12:32:16) ਇੱਕ ਬੋਰੀ (50 ਕਿਲੋ), ਪੋਟਾਸ਼ 14 ਕਿਲੋ, ਸਿੰਗਲ ਸੁਪਰ ਫਾਸਫੇਟ 25 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
-ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਵਰਮੀ ਖਾਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਇੱਕ ਕੁਇੰਟਲ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਤੇਲ ਬੀਜਾਂ ਦੀਆਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ਵਿੱਚ ਡੀਏਪੀ ਦੀ ਬਜਾਏ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖਾਦਾਂ ਦੀ ਕਰੋ ਵਰਤੋਂ
-ਸਾਉਣੀ ਦੀਆਂ ਤੇਲ ਬੀਜ ਫ਼ਸਲਾਂ ਲਈ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਕੀਤੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ NPK (8:20:8) (ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ 8, ਫਾਸਫੋਰਸ 20, ਪੋਟਾਸ਼ 8 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ (ਸੋਇਆਬੀਨ ਅਤੇ ਮੂੰਗਫਲੀ) ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਲਈ, ਯੂਰੀਆ (17 ਕਿਲੋ), ਪੋਟਾਸ਼ (13 ਕਿਲੋ), ਸਿੰਗਲ ਸੁਪਰ ਫਾਸਫੇਟ (125 ਕਿਲੋ) ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
-ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਵਰਮੀ ਕੰਪੋਸਟ ਨਾਲ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਇੱਕ ਕੁਇੰਟਲ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਦੀ ਦਰ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਗੰਨੇ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖਾਦਾਂ ਦੀ ਕਰੋ ਵਰਤੋਂ
-ਕਿਸਾਨ ਗੰਨੇ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਲਈ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਕੀਤੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ NPK 120:32:24 (ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ 120, ਫਾਸਫੋਰਸ 32, ਪੋਟਾਸ਼ 24) ਕਿ.ਗ੍ਰਾ. ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਮਾਤਰਾ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਲਈ ਯੂਰੀਆ 5 ਥੈਲੇ (250 ਕਿਲੋ) ਐਨ.ਪੀ.ਕੇ. (12:32:16) ਦੋ ਥੈਲੇ (100 ਕਿਲੋ) ਅਤੇ ਪੋਟਾਸ਼ (14 ਕਿਲੋ) ਜਾਂ ਯੂਰੀਆ (260 ਕਿਲੋ) ਸਿੰਗਲ ਸੁਪਰ ਫਾਸਫੇਟ ਚਾਰ ਥੈਲੇ (200 ਕਿਲੋ), ਪੋਟਾਸ਼ 40 ਕਿਲੋ .ਗ੍ਰਾਮ. ਜਾਂ ਯੂਰੀਆ (200 ਕਿਲੋ) ਐਨ.ਪੀ.ਕੇ (20:20:0:13) 03 ਥੈਲੇ (150 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ) ਅਤੇ ਪੋਟਾਸ਼-40 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
-ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਇੱਕ ਕੁਇੰਟਲ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਵਰਮੀ ਕੰਪੋਸਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਝੋਨੇ ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਬਿਜਾਈ ਵਾਲੀ ਮਸ਼ੀਨ ਚਲਾਉਣ ਵੇਲੇ ਕਿਸਾਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਗੱਲਾਂ ਵੱਲ ਦੇਣ ਧਿਆਨ!
ਰਾਮਤਿਲ ਵਿੱਚ ਡੀਏਪੀ ਦੀ ਬਜਾਏ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖਾਦਾਂ ਦੀ ਕਰੋ ਵਰਤੋਂ
-ਕਿਸਾਨ ਰਾਮਤਿਲ ਲਈ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਕੀਤੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਦੀ ਮਾਤਰਾ (12:12:8) ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ, ਫਾਸਫੋਰਸ ਅਤੇ ਪੋਟਾਸ਼ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਵਰਤ ਸਕਦੇ ਹਨ।
-ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤਾਂ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਲਈ ਯੂਰੀਆ 26 ਕਿ.ਗ੍ਰਾ. ਸਿੰਗਲ ਸੁਪਰ ਫਾਸਫੇਟ 25 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਅਤੇ ਮਿਊਰੇਟ ਆਫ ਪੋਟਾਸ਼ 13 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
-ਨਾਲ ਹੀ ਇੱਕ ਕੁਇੰਟਲ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਵਰਮੀ ਕੰਪੋਸਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
Summary in English: Farmers use these fertilizers in their crops instead of DAP!
