Gender Smart Demo Farm: ਕ੍ਰਿਸ਼ੀ ਜਾਗਰਣ ਟੀਮ ਨੇ ਅਲੀਗੜ੍ਹ ਦੇ ਪਿੰਡ ਬੈਰਮਗੜ੍ਹੀ ਵਿੱਚ ਅਗਾਂਹਵਧੂ ਕਿਸਾਨ ਓਮਵੀਰ ਸਿੰਘ ਦੇ ਜੈਂਡਰ ਸਮਾਰਟ ਡੈਮੋ ਫਾਰਮ (Gender Smart Demo Farm) ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਪੈਪਸੀਕੋ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦੇ ਅਤੇ ਕਈ ਲਾਭਪਾਤਰੀ ਕਿਸਾਨ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਸਨ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਸ਼ਾਹਵਾਨ ਅਲੀ, ਕੰਟਰੀ ਮੈਨੇਜਰ-ਇੰਡੀਆ, ਰੇਜ਼ੋਨੈਂਸ ਗਲੋਬਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੈਪਸੀਕੋ ਇੰਡੀਆ 'ਸਪਲਾਈ ਚੇਨਜ਼ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ - ਇੱਕ ਗਲੋਬਲ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਅਲਾਇੰਸ (GDA)' ਦੇ ਨਾਲ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿੱਚ ਲਿੰਗਕ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਏਜੰਸੀ ਫਾਰ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ (USAID) ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ 2020 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਇਹ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ, US $20 ਮਿਲੀਅਨ ਦੀ ਭਾਈਵਾਲੀ ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ - ਭਾਰਤ, ਕੋਲੰਬੀਆ, ਪੇਰੂ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਵੀਅਤਨਾਮ ਸਮੇਤ ਪੰਜ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਯੂ.ਐਸ.ਏ.ਆਈ.ਡੀ (USAID) ਅਤੇ ਪੈਪਸੀਕੋ (PepsiCo) ਨੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕਰਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਇਹਨਾਂ ਪੰਜ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇਹ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ 2022 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਵੇਲੇ ਇੱਕ ਸਾਲ ਪੂਰਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਸਾਲ ਵੀ ਮਈ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਤਹਿਤ ਅਸੀਂ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜੈਂਡਰ ਸਮਾਰਟ ਫਾਰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਜੈਂਡਰ ਸਮਾਰਟ ਫਾਰਮ ਡੈਮੋ ਫਾਰਮ ਹਨ, ਜੋ ਅਸੀਂ ਪੈਪਸੀਕੋ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਤਹਿਤ ਅਸੀਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਤੁਪਕਾ ਸਿੰਚਾਈ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਰਗੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਔਰਤਾਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਖੇਤੀ ਮਸ਼ੀਨਰੀ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸੂਰਜੀ ਊਰਜਾ ਨਾਲ ਚੱਲਣ ਵਾਲੇ ਵ੍ਹੀਲ-ਅਧਾਰਿਤ ਸਪਰੇਅਰਾਂ, ਜੋ ਕਿ ਰਵਾਇਤੀ, ਭਾਰੀ ਸਪ੍ਰੇਅਰਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਵਿਕਲਪ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਬੋਰੀਆਂ ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਖਾਦ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ, ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਿਖਲਾਈ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ, ਅਸੀਂ ਤਿੰਨ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਕਰਦੇ ਹਾਂ - ਪਹਿਲਾ - ਬੀਜਾਂ ਵਜੋਂ ਵਰਤਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੈਪਸੀਕੋ ਦੇ ਆਲੂਆਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਕੱਟਣਾ ਹੈ। ਬੀਜ ਸ਼ੁੱਧ ਕਰਨ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਬੀਜ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਦੂਸਰਾ - ਆਲੂਆਂ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਵਿੱਚ ਕੀੜਿਆਂ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ? ਤੀਜਾ - ਆਲੂਆਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਲਈ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਰਥਾਤ ਪੁੱਟਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ। ਇਸ ਤਹਿਤ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਆਲੂ ਕਦੋਂ ਪੁੱਟਣੇ ਹਨ। ਕਿਉਂਕਿ ਪੈਪਸੀਕੋ ਦੁਆਰਾ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਆਲੂ ਕੋਈ ਆਮ ਆਲੂ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਚਿੱਪ ਗ੍ਰੇਡ ਆਲੂ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਲਈ ਇੱਕ ਪੈਮਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਪੈਪਸੀਕੋ ਕੰਪਨੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਤੋਂ 40 ਮਿਲੀਮੀਟਰ ਤੋਂ ਘੱਟ ਆਕਾਰ ਦੇ ਆਲੂ ਨਹੀਂ ਖਰੀਦਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਕਿਸਾਨਾਂ-ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਸਾਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਜੇਕਰ ਜ਼ਮੀਨ ਦਾ ਰਕਬਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿਸਾਨ ਹਰ ਚੀਜ਼ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਹਾਲਾਤ ਵਿੱਚ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਮਜ਼ਦੂਰ ਹੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਅਸੀਂ ਜੈਂਡਰ 'ਤੇ ਕੁਝ ਸਿਖਲਾਈ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਜਿਸ ਨੂੰ Empowered Workers Training ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤਹਿਤ ਅਸੀਂ ਕਈ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਜਿਵੇਂ-
ਡਿਜੀਟਲ ਸਾਖਰਤਾ - ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਬੁਨਿਆਦੀ ਡਿਜੀਟਲ ਸਾਖਰਤਾ, ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਇੰਟਰਨੈਟ ਰਾਹੀਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਸਮਝਣਾ ਹੈ, ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਵਿੱਤੀ ਸਾਖਰਤਾ - ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਬੈਂਕ ਦੇ ਮੈਨੇਜਰ ਨੂੰ ਬੁਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮਹਿਲਾ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਕਿਵੇਂ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਕਿਹੜੀਆਂ ਸਕੀਮਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।
ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੀਮਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ - ਜਿਹੜੇ ਵੀ ਕਿਸਾਨ ਮਰਦ ਜਾਂ ਔਰਤ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੀਮਾਂ ਕੀ ਹਨ? ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੀਮਾਂ ਦਾ ਲਾਭ ਕਿਵੇਂ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਆਯੁਸ਼ਮਾਨ ਕਾਰਡ (Ayushman Card), ਲੇਬਰ ਕਾਰਡ (Labor Card), ਤੁਪਕਾ ਸਿੰਚਾਈ ਯੋਜਨਾ (Drip Irrigation Scheme), ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਕੁਸੁਮ ਯੋਜਨਾ (PM Kusum Scheme), ਬੁਢਾਪਾ ਪੈਨਸ਼ਨ ਯੋਜਨਾ (Old Age Pension Scheme) ਅਤੇ ਸੂਰਜੀ ਯੋਜਨਾ (Solar Scheme) ਸਮੇਤ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸਕੀਮਾਂ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜੋ: 'MFOI' ਕੀ ਹੈ, ਦੇਸ਼-ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ MFOI ਦੀ ਚਰਚਾ ਕਿਉਂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਕਿਉਂ ਖਾਸ ਹੈ?
ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਅਨੁਕੁਲ ਜੋਸ਼ੀ, ਡਾਇਰੈਕਟਰ, ਐਗਰੋ-ਪੈਪਸੀਕੋ ਇੰਡੀਆ, ਨੇ ਕਿਹਾ, “GDA ਦੁਆਰਾ ਪੈਪਸੀਕੋ ਅਤੇ USAID ਦਾ ਸਹਿਯੋਗ ਆਲੂ ਸਪਲਾਈ ਲੜੀ ਵਿੱਚ ਲਿੰਗ ਸਮਾਨਤਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ, ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਸਥਿਤੀ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ 'ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਾਰਜਬਲ ਹਨ, ਵਧੀਆ ਅਭਿਆਸਾਂ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਅਤੇ ਗਿਆਨ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣਾ ਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ Pep+ ਟੀਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ।
ਇਸ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਜੈਂਡਰ ਸਮਾਰਟ ਫਾਰਮਜ਼ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਹੈ, ਜੋ ਇੱਕ ਸਬੂਤ-ਆਧਾਰਿਤ, ਫਾਰਮ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਮਰਦ ਅਤੇ ਮਹਿਲਾ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਲਾਭ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੀ ਹੈ। "ਇਸ ਪਹਿਲਕਦਮੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਡੇਟਾ ਅਤੇ ਸੂਝ ਦੇ ਨਾਲ, ਅਸੀਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਾਡੀਆਂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਸਪਲਾਈ ਲੜੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਆਰਥਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ, ਪੁਨਰ-ਉਤਪਾਦਕ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਭਿਆਸਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ, ਅਤੇ ਜੀਵਿਕਾ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਲਾਭਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ।"
ਜੀਡੀਏ ਲਾਭਪਾਤਰੀ ਆਰਤੀ ਸਿੰਘ, ਹਰਵੀਰ ਸਿੰਘ (ਪੈਪਸੀਕੋ ਦੇ ਠੇਕੇ 'ਤੇ ਕੀਤੇ ਕਿਸਾਨ) ਦੀ ਪਤਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਇਸ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇ ਤਹਿਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਅਤੇ ਸਿਖਲਾਈ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਾਡੇ ਖੇਤੀ ਅਭਿਆਸਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਆਰਥਿਕ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਵੀ ਖੋਲ੍ਹੇ ਹਨ।", ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜ 'ਤੇ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਆਈਆਂ ਹਨ। "ਲਿੰਗ ਸਮਾਨਤਾ ਅਤੇ ਟਿਕਾਊ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਲਈ ਪੈਪਸੀਕੋ ਦੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਸਾਡੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਸੱਚਮੁੱਚ ਇੱਕ ਫਰਕ ਲਿਆ ਰਹੀ ਹੈ।"
Summary in English: Krishi Jagran Team visits 'Gender Smart Demo Farm' in Aligarh, many beneficiary farmers present including representatives of PepsiCo India