Bima Yojana: ਕਿਸਾਨ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਜਾਂ ਸਹਿਕਾਰੀ ਬੈਂਕਾਂ ਤੋਂ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਬੀਮਾ ਆਟੋਮੈਟਿਕ ਬੈਂਕ ਰਾਹੀਂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਕੀਮ ਦਾ ਲਾਭ ਲੈਣ ਦੇ ਯੋਗ ਉਹ ਕਿਸਾਨ ਹੋਣਗੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਕਿਸਾਨ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਬਣੇ ਹੋਏ ਹਨ ਜਾਂ ਬਣ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਜਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਸਹਿਕਾਰੀ ਬੈਂਕ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।
PM Fasal Bima Yojana: ਖੇਤੀ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਵਾਰ ਮੀਂਹ-ਗੜ੍ਹੇਮਾਰੀ ਜਾਂ ਝੱਖੜ ਕਾਰਨ ਕਿਸਾਨ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਬਰਬਾਦ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਕਈ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ ਦੇ ਸੰਕਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਬੀਮਾ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਉਹ ਖਰਾਬ ਹੋਈ ਫਸਲ ਦਾ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਲੈ ਪਾਉਂਦੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਫਸਲ ਬੀਮਾ ਯੋਜਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਸ ਸਕੀਮ ਤਹਿਤ ਜੇਕਰ ਕਿਸਾਨ ਦਾ ਨਿੱਜੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਇਸ ਦਾ ਲਾਭ ਮਿਲੇਗਾ। ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਸਮੂਹਿਕ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਖ਼ਰਾਬ ਫ਼ਸਲ 'ਤੇ ਹੀ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਮਿਲਦਾ ਸੀ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕੁਦਰਤੀ ਆਫ਼ਤਾਂ ਕਾਰਨ ਹੋਏ ਨੁਕਸਾਨ ਦਾ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਬੀਮਾ ਕੰਪਨੀ ਅਧੀਨ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
ਕਿਸਾਨ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਜਾਂ ਸਹਿਕਾਰੀ ਬੈਂਕਾਂ ਤੋਂ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਬੀਮਾ ਆਟੋਮੈਟਿਕ ਬੈਂਕ ਰਾਹੀਂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਕੀਮ ਦਾ ਲਾਭ ਲੈਣ ਦੇ ਯੋਗ ਉਹ ਕਿਸਾਨ ਹੋਣਗੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਕਿਸਾਨ ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਬਣੇ ਹੋਏ ਹਨ ਜਾਂ ਬਣ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਜਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਸਹਿਕਾਰੀ ਬੈਂਕ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਭਾਵੇਂ ਤੁਸੀਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਫਸਲ ਬੀਮਾ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ ਈ-ਮਿੱਤਰ ਜਾਂ ਕਿਯਸਕੋ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਸਾਧਨ ਰਾਹੀਂ ਫਸਲ ਬੀਮਾ ਕਰਵਾ ਲਿਆ ਹੈ, ਫਿਰ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਲਾਭ ਲੈ ਸਕੋਗੇ।
ਇਸ ਸਕੀਮ ਤਹਿਤ ਫ਼ਸਲੀ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨ, ਕਰਜ਼ਾ ਨਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨ, ਹਿੱਸੇਦਾਰ ਕਿਸਾਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣਗੇ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਵੰਡਣ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਿਰਫ ਵੰਡ ਦੀ ਜ਼ਮੀਨ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਜਾਇਜ਼ ਹੋਵੇਗੀ ਜਿੱਥੇ ਕਿਸਾਨ ਨਿਵਾਸੀ ਹੈ।
● ਕਰਜ਼ਾਧਾਰੀ ਕਿਸਾਨ: ਇਕਾਈ ਖੇਤਰ ਲਈ ਅਧਿਸੂਚਿਤ ਫਸਲ ਲਈ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਸਮਾਂ ਸੀਮਾ ਦੇ ਤਹਿਤ ਬੀਮਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਖੇਤਰੀ ਗ੍ਰਾਮੀਣ ਬੈਂਕ, ਵਪਾਰਕ ਬੈਂਕ ਅਤੇ ਭੂਮੀ ਵਿਕਾਸ ਬੈਂਕ ਆਦਿ ਦੁਆਰਾ ਅਧਿਸੂਚਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਵੱਲੋਂ ਫ਼ਸਲੀ ਬੀਮਾ ਕਰਵਾਉਣਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਵੈ-ਇੱਛਤ ਹੈ, ਪਰ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਸਕੀਮ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣ ਲਈ ਆਖ਼ਰੀ ਮਿਤੀ ਤੋਂ 7 ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਸਬੰਧਤ ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਇੱਕ ਘੋਸ਼ਣਾ ਪੱਤਰ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਵਾਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਪ੍ਰੀਮੀਅਮ ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
● ਗੈਰ-ਕਰਜ਼ਾਧਾਰੀ ਕਿਸਾਨ: ਗੈਰ-ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨ ਕਿਸੇ ਵੀ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਬੈਂਕ ਤੋਂ ਬੀਮਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬੀਮਾ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਬੀਮਾ ਏਜੰਟ ਅਤੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਰੌਪ ਇੰਸ਼ੋਰੈਂਸ ਪੋਰਟਲ ਰਾਹੀਂ ਵੀ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਤਹਿਤ ਫ਼ਸਲੀ ਬੀਮਾ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਗੈਰ-ਕਰਜ਼ਦਾਰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼:
-ਬੀਮੇ ਲਈ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਬੀਜੀ ਗਈ/ ਬੀਜੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਫਸਲ ਦੀ ਸਵੈ-ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਨਵੀਨਤਮ ਜਮਾਂਬੰਦੀ ਕਾਪੀ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਾਉਣੀ ਪਵੇਗੀ।
-ਸਵੈ-ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਘੋਸ਼ਣਾ ਪੱਤਰ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਰੇਕ ਖਸਰੇ ਦਾ ਕੁੱਲ ਖੇਤਰ, ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਖਸਰੇ ਦਾ ਖੇਤਰ, ਮਾਲਕ ਦਾ ਨਾਮ ਅਤੇ ਬੀਮੇ ਦੀ ਕਿਸਮ (ਸਵੈ, ਪਰਿਵਾਰ ਜਾਂ ਸਾਂਝਾਕਰਨ) ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਾਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ।
-ਬੈਂਕ ਪਾਸਬੁੱਕ ਦੀ ਇੱਕ ਕਾਪੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ।
-ਸ਼ੇਅਰਧਾਰਕ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਫਾਰਮ ਦੇ ਮਾਲਕ ਤੋਂ ਇੱਕ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਪੇਸ਼ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਨਿਵਾਸ ਪ੍ਰਮਾਣ ਪੱਤਰ ਵੀ ਪੇਸ਼ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ।
-ਸ਼ੇਅਰਧਾਰਕ ਕਿਸਾਨ ਅਤੇ ਖੇਤ ਮਾਲਕ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ ਦੀ ਸਵੈ ਤਸਦੀਕਸ਼ੁਦਾ ਕਾਪੀ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਾਉਣੀ ਪਵੇਗੀ।
-ਬੀਮਾ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਤ ਏਜੰਟ/ਨੁਮਾਇੰਦੇ ਗੈਰ-ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਹਿੱਸੇਦਾਰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰੀਮੀਅਮ ਨਕਦ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰੀਮੀਅਮ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕੇਵਲ NEFT/RTGS ਰਾਹੀਂ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ।
-ਗੈਰ-ਕਰਜ਼ਦਾਰ ਕਿਸਾਨ ਨੂੰ ਭੁਗਤਾਨ ਯੋਗ ਬੀਮੇ ਦੇ ਦਾਅਵੇ ਦੀ ਅਦਾਇਗੀ ਬੈਂਕ ਰਾਹੀਂ ਸਿੱਧੇ ਸਬੰਧਤ ਕਿਸਾਨ ਦੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਟਰਾਂਸਫਰ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: PM Kisan Yojana: 6 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਲੈਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਜਾਣੋ ਇਹ ਵੱਡੀ ਅਪਡੇਟ!
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਫਸਲ ਬੀਮਾ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਲਾਭ ਲੈਣ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼:
-ਕਿਸਾਨ ਦੀ ਇੱਕ ਤਸਵੀਰ।
-ਕਿਸਾਨ ਦਾ ਆਈ ਡੀ ਕਾਰਡ (ਪੈਨ ਕਾਰਡ, ਡ੍ਰਾਇਵਿੰਗ ਲਾਇਸੈਂਸ, ਵੋਟਰ ਆਈ ਡੀ ਕਾਰਡ, ਪਾਸਪੋਰਟ, ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ)।
-ਕਿਸਾਨ ਦਾ ਪਤਾ ਪ੍ਰਮਾਣ (ਡਰਾਈਵਿੰਗ ਲਾਇਸੈਂਸ, ਵੋਟਰ ਸ਼ਨਾਖਤੀ ਕਾਰਡ, ਪਾਸਪੋਰਟ, ਆਧਾਰ ਕਾਰਡ)।
-ਜੇ ਖੇਤ ਤੁਹਾਡਾ ਆਪਣਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਖਸਰਾ ਨੰਬਰ / ਨਾਲ ਹੀ ਅਕਾਉਂਟ ਨੰਬਰ ਦੇ ਕਾਗਜ਼ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਰੱਖੋ।
-ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਫਸਲ ਦੀ ਬੀਜਾਈ ਹੋਈ ਹੈ, ਇਸ ਦੇ ਸਬੂਤ ਪੇਸ਼ ਕਰਨੇ ਪੈਂਦੇ ਹਨ।
ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਨ੍ਹਾਂ ਹਾਲਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਬੀਮੇ ਦਾ ਲਾਭ ਮਿਲੇਗਾ:
-ਸਾਉਣੀ ਦੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਬਾਰਿਸ਼ ਜਾਂ ਪ੍ਰਤੀਕੂਲ ਮੌਸਮੀ ਸਥਿਤੀਆਂ (ਬੰਜੀ / ਰੁਕਾਵਟ ਵਾਲੀ ਬਿਜਾਈ) ਕਾਰਨ ਬਿਜਾਈ ਨਾ ਹੋਣ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ।
-ਘੱਟ ਵਰਖਾ ਜਾਂ ਪ੍ਰਤੀਕੂਲ ਮੌਸਮੀ ਸਥਿਤੀਆਂ (ਅਸਫ਼ਲ/ਰੁਕਾਈ ਬਿਜਾਈ) ਕਾਰਨ ਬਿਜਾਈ ਨਾ ਹੋਣ ਦੀ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ ਸਾਉਣੀ ਦੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਲਈ ਤੂਫਾਨ, ਗੜ੍ਹੇਮਾਰੀ, ਚੱਕਰਵਾਤ ਕਾਰਨ ਝਾੜ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
-ਚੱਕਰਵਾਤ, ਚੱਕਰਵਾਤੀ ਮੀਂਹ, ਬੇਮੌਸਮੀ ਬਾਰਿਸ਼, ਗੜ੍ਹੇਮਾਰੀ, ਵਾਢੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੁੱਕਣ ਲਈ ਖੇਤ ਜਾਂ ਕੋਠੇ ਵਿੱਚ ਰੱਖੀ ਫਸਲ ਲਈ ਨਿੱਜੀ ਨੁਕਸਾਨ ਲਈ ਵਾਢੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ 14 ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਮਿਆਦ ਲਈ ਬੀਮਾ ਵੈਧ ਹੈ।
-ਪ੍ਰੀਮੀਅਮ:- ਸਾਉਣੀ, ਹਾੜੀ ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ/ਬਾਗਬਾਨੀ ਫਸਲਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰੀਮੀਅਮ ਕ੍ਰਮਵਾਰ 2, 1.5 ਅਤੇ 5 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
Summary in English: PM Fasal Bima Yojana: Storm, rain, hail destroy agriculture! So take advantage of this plan!