ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਤੋਂ ਪਰਵਾਸੀ ਮਜ਼ਦੂਰ ਵਾਪਸ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਪਰਤ ਆਏ ਹਨ। ਸਰਕਾਰੀ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਹੁਣ ਤੱਕ ਇਕ ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਮਜ਼ਦੂਰ ਤਾਲਾਬੰਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਾਪਸ ਪਰਤ ਆਏ ਹਨ। ਪਰ ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਸੰਕਟ ਵੀ ਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ | ਕਿਉਂਕਿ ਜਿਥੋਂ ਮਜ਼ਦੂਰ ਆਏ ਹਨ, ਉਥੇ ਹੁਣ ਕੰਮ ਦਾ ਸੰਕਟ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ | ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਿਸਾਨ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਮਜ਼ਦੂਰ ਵਾਪਸ ਚਲੇ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਹੁਣ ਖੇਤੀ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਪੰਜਾਬ, ਦੇ ਲੁਧਿਆਣਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਿਸਾਨ ਜੁਗਰਾਜ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਮਜ਼ਦੂਰ ਚਲੇ ਗਏ ਹਨ, ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਹੀ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਈ ਹੈ। ਬਹੁਤੇ ਮਜਦੂਰ ਵਾਪਸ ਪਰਤ ਆਏ ਹਨ, ਪਰ ਜਿਹੜੇ ਬਚੇ ਹਨ ਉਹ ਵਧੇਰੇ ਪੈਸੇ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ | ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਲੋਕ ਮਸ਼ੀਨ ਤੋਂ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਵਾ ਸਕਦੇ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਦਾ ਖਰਚ 10 ਤੋਂ 12 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।
ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ਤੋਂ ਆ ਰਹੀ ਸੀ। ਜਿਥੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਖੇਤੀ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਸਿਰਫ ਕਿਸਾਨ ਹੀ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਫੈਕਟਰੀ ਦੇ ਮਾਲਕ ਅਤੇ ਕੰਪਨੀ ਵੀ ਉਹੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਮਜ਼ਦੂਰ ਘਰ ਜਾ ਚੁਕੇ ਹਨ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ, ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫੈਕਟਰੀ ਮਾਲਕ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਬੱਸਾਂ ਕਿਰਾਏ ਤੇ ਲਈਆਂ ਅਤੇ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਬੁਲਾਇਆ, ਇਸਦੇ ਲਈ ਪੂਰਾ ਕਿਰਾਇਆ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪੈਸੇ ਵੀ ਅਦਾ ਕੀਤੇ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਸੰਕਟ ਆ ਰਹੇ ਹਨ, ਚਾਹੇ ਉਹ ਕਿਸਾਨ ਹੋਣ ਜਾਂ ਫੈਕਟਰੀ ਮਾਲਕ |
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਜਿੱਥੇ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਮਜ਼ਦੂਰ ਵਾਪਸ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡਾਂ ਨੂੰ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੰਮ ਮਿਲਣ ਦਾ ਸੰਕਟ ਵੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਜ਼ਦੂਰ ਵਾਪਸ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਤਾਲਾਬੰਦੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਾਪਸ ਆ ਗਏ ਸਨ | ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਕੋਈ ਵਿਕਲਪ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੈ |
Summary in English: Punjab Farmers are worried due to shortage of migrant labor