ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਾਂ ਨਾਕਾਫ਼ੀ ਠੰਡ, ਗਰਮੀ, ਮੀਂਹ, ਹਵਾ, ਅਤੇ ਨਾਕਾਫ਼ੀ ਸਾਹ ਲੈਣ ਅਤੇ ਕੀੜਿਆਂ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਕਾਰਨ ਫਸਲਾਂ ਦਾ ਬਹੁਤ ਨੁਕਸਾਨ ਉਠਾਉਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਕਿਸਾਨ ਖੁੱਲੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚ ਹਰ ਕਿਸਮ ਦੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਇਸ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ, ਪੌਲੀਹਾਉਸ ਵਿੱਚ ਕਾਸ਼ਤ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੀ ਮੰਗ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਚੰਗੇ ਭਾਅ ਉਪਲਬਧ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਮੁਨਾਫਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਰਵਾਇਤੀ ਪੌਲੀਹਾਉਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕਮੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ ਨਵੀਂ ਕਿਸਮ ਦੀ ਪੌਲੀਹਾਉਸ ਟੈਕਨਾਲੌਜੀ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਖੋਜ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ-ਸੈਂਟਰਲ ਮਕੈਨੀਕਲ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਰਿਸਰਚ ਇੰਸਟੀਚਿਉਟ (ਸੀਐਸਆਈਆਰ-ਸੀਐਮਈਆਰਆਈ), ਦੁਰਗਾਪੁਰ ਨੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਡਾ. (ਪ੍ਰੋ.) ਹਰੀਸ਼ ਹਿਰਾਨੀ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੁਧਿਆਣਾ ਵਿਚ "ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਵਾਦਾਰ ਪੌਲੀਹਾਉਸ ਸਹੂਲਤ" ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਰਿਟਰੈਕਟੇਬਲ ਰੂਫ ਪੌਲੀਹਾਉਸ" ਦੀ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਰੱਖੀ।
ਅੱਜ ਦੇ ਰਵਾਇਤੀ ਪੌਲੀਹਾਉਸ ਵਿੱਚ ਦੀਆਂ ਕੀ ਹਨ ਕਮੀਆਂ
ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਹਿਰਾਨੀ ਨੇ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਾਂ ਨਾਕਾਫ਼ੀ ਠੰਡ, ਗਰਮੀ, ਮੀਂਹ, ਹਵਾ, ਅਤੇ ਨਾਕਾਫ਼ੀ ਪ੍ਰਵਾਹ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਰ ਕਾਰਕ, ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੀੜਿਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਇਸ ਵੇਲੇ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦਾ ਲਗਭਗ 15 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਨੁਕਸਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਨੁਕਸਾਨ ਵਧ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਦੀਲੀ ਕੀੜਿਆਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤਕ ਰਵਾਇਤੀ ਪੌਲੀਹਾਉਸਾਂ ਦੁਆਰਾ ਦੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਰਵਾਇਤੀ ਪੌਲੀਹਾਉਸਾਂ ਵਿੱਚ ਮੌਸਮੀ ਵਿਗਾੜਾਂ ਅਤੇ ਕੀੜਿਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਇਕ ਸਥਿਰ ਛੱਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਛੱਤ ਨੂੰ ਢਕਣ ਦੇ ਅਜੇ ਵੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹਨ ਜੋ ਕਈ ਵਾਰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮੀ ਅਤੇ ਨਾਕਾਫੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਹ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ, ਅਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਤਣਾਅ ਦੇ ਨਾਕਾਫ਼ੀ ਪੱਧਰ ਦੇ ਲਈ ਵੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਖੁੱਲੇ ਮੈਦਾਨ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਅਤੇ ਰਵਾਇਤੀ ਪੌਲੀਹਾਉਸ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦਾ ਸੁਮੇਲ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਦੀਲੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਪਹੁੰਚ ਹੈ।
ਕੀ ਹੈ ਰਿਟਰੈਕਟੇਬਲ ਰੂਫ ਪੌਲੀਹਾਉਸ ਟੈਕਨਾਲੌਜੀ
ਸੈਂਟਰਲ ਮਕੈਨੀਕਲ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਰਿਸਰਚ ਇੰਸਟੀਚਿਉਟ (ਸੀਐਮਈਆਰਆਈ) ਐਕਸਟੈਂਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰ ਲੁਧਿਆਣਾ ਵਿਖੇ ਇਕ ਰਿਟਰੈਕਟੇਬਲ ਰੂਫ ਪੌਲੀਹਾਉਸ ਟੈਕਨਾਲੌਜੀ" ਸਥਾਪਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਰ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੇ ਲਿਹਾਜ ਤੋਂ ਉਪਯੁਕੁਤ ਇਸ ਸਥਾਪਨਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਆਟੋਮੈਟਿਕ ਰੀਟਰੈਕਟੇਬਲ ਛੱਤ (ਆਟੋਮੈਟਿਕਲੀ ਖੁਲਣ ਅਤੇ ਬੰਦ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਛੱਤ) ਹੋਵੇਗੀ ਜੋ ਪੀਐਲਸੀ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਇੱਕ ਸ਼ਰਤੀਆ ਡੇਟਾਬੇਸ ਤੋਂ ਮੌਸਮ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਅਤੇ ਫਸਲ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਸੰਚਾਲਿਤ ਕੀਤੀ ਜਾਏਗੀ।
ਇਹ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਮੌਸਮੀ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਮੌਸਮੀ ਦੋਵਾਂ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰੇਗੀ। ਇਹ ਰਵਾਇਤੀ ਖੁੱਲੇ ਖੇਤ ਸੁਰੰਗਾਂ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ਤੇ ਹਵਾਦਾਰ ਪੌਲੀ ਘਰਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਅਨੁਕੂਲ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸੂਖਮ-ਜਲਵਾਯੂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਬਣਾ ਕੇ ਵਧੇਰੇ ਉਪਜ, ਮਜ਼ਬੂਤ ਅਤੇ ਉੱਚੀ ਸ਼ੈਲਫ-ਲਾਈਫ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਜੈਵਿਕ ਖੇਤੀ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਹਾਰਕ ਤਕਨੀਕ ਵੀ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਪਰਾਲੀ ਦੇ ਨਿਪਟਾਰੇ ਲਈ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣਗੀਆਂ ਸਬਸਿਡੀ ਤੇ ਮਸ਼ੀਨਾਂ
Summary in English: Scientists developed new polyhouse technology in Ludhiana, Punjab