ਚਾਰੇ ਦੀ ਕਮੀ ਕਾਰਨ ਖੱਜਲ-ਖੁਆਰ ਹੋ ਰਹੇ ਸੂਬੇ
Impact of Climate Change: ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਦੀਲ਼ੀ ਕਾਰਨ ਗਰਮੀ ਰੁੱਤ ਦਾ ਪਸਾਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਕਤੂਬਰ-ਨਵੰਬਰ ਦੌਰਾਨ ਵਧੇਰੇ ਔਸਤ ਤਾਪਮਾਨ ਹਾੜ੍ਹੀ ਦੀਆਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਉਪਰੰਤ ਬੀਜ਼ ਦੀ ਜੰਮਣ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਰਵਰੀ-ਮਾਰਚ ਮਹੀਨੇ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਅਗੇਤਾ ਵਾਧਾ ਕਈਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ਦੀ ਪਰਾਗਣ ਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਕੇ ਝਾੜ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ।
Animal Fodder: ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵਾਰ ਮੌਸਮ ਨੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਇਆ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਭਾਰੀ ਮੀਂਹ ਕਾਰਨ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਭਰ ਗਿਆ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਕਿਤੇ ਵੀ ਬਿਜਾਈ ਨਹੀਂ ਹੋਈ। ਇਸ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਅਨਾਜ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਪਸ਼ੂਆਂ ਲਈ ਚਾਰੇ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈ ਹੈ।
ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਮੰਡੀ ਵਿੱਚ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਦੀ ਕੀਮਤ ਅਸਮਾਨ ਨੂੰ ਛੂਹ ਰਹੀ ਹੈ। ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਚਾਰੇ ਦੀ ਕੀਮਤ ਨੇ ਪਿਛਲੇ 9 ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਕਈ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਕਣਕ ਦੀ ਪਰਾਲੀ 700 ਤੋਂ 800 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ (40 ਕਿਲੋ) ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਵਿਕ ਰਹੀ ਹੈ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਸੂਬਿਆਂ 'ਚ ਚਾਰੇ ਦੀ ਕਮੀ
ਬਾਜਰੇ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਰਾਜਸਥਾਨ, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਕਈ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਸਿਰਫ਼ ਉਤਪਾਦਨ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਖਪਤ ਵੀ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਾਜਰਾ ਪਸ਼ੂਆਂ ਲਈ ਸੰਤੁਲਿਤ ਖੁਰਾਕ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਸਤੰਬਰ ਮਹੀਨਾ ਬੀਤ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਵਾਢੀ ਅਜੇ ਸ਼ੁਰੂ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਭਾਰੀ ਮੀਂਹ ਕਾਰਨ ਬਾਜਰੇ ਦਾ ਵੀ ਕਾਫੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਚਾਰੇ ਦੇ ਸੰਕਟ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਹਰੇ ਚਾਰੇ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ 'ਤੇ ਅਸਰ
ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਕਹਿਰ ਕਾਰਨ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਪਸ਼ੂਆਂ ਲਈ ਹਰੇ ਚਾਰੇ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਜਿੱਥੇ ਹਰਾ ਚਾਰਾ 200 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ ਵਿਕ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਉਥੇ ਹੁਣ ਇਸ ਦੀ ਕੀਮਤ 800 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੇ ਚਾਰੇ ਵਿੱਚ ਸਰ੍ਹੋਂ ਅਤੇ ਕਪਾਹ ਦੀ ਰੋਟੀ 1600 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਵਿਕ ਰਹੀ ਸੀ, ਪਰ ਹੁਣ ਇਸ ਦੀ ਕੀਮਤ 3000 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : Organic fodder: ਅਜੋਲਾ ਦੇ ਕੁਝ ਅਨਮੋਲ ਫਾਇਦੇ
ਦੁੱਧ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ 'ਤੇ ਅਸਰ
ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਦੁੱਧ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਦੁੱਧ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਪੈਕੇਟ ਵਾਲੇ ਦੁੱਧ ਤੱਕ ਸਭ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਪਰ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਚਾਰੇ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਦੁੱਧ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
Summary in English: These states are suffering due to lack of fodder, will milk become expensive?
